Οι αγώνες του Κανάρη κεφ.8

         ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΝΑΡΗΣ 1795-1877

Παρουσίαση μαθήματος (daskalosa.eu)

Το μάθημα σε αφήγηση (Γ.Σουδίας)

Κουίζ μαθήματος (Θ. Αρβανιτίδης)

                 







Παρουσίαση μαθήματος ( Γ.Σουδίας)            


                   

ΟΞΕΑ - ΒΑΣΕΙΣ - ΑΛΑΤΑ

Παρουσίαση μαθήματος

Πειράματα μαθήματος     Ανιχνεύω οξέα και βάσεις

    
     

                                                

ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΩΝ ΟΞΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΒΑΣΕΩΝ

Χημικές ενώσεις είναι οι καθαρές ουσίες από τις οποίες τα μόρια αποτελούνται από δύο ή περισσότερα άτομα. Είχαμε ήδη αναφέρει στο πετρέλαιο ότι οι χημικές ενώσεις που περιέχονται σε αυτό ονομάζονται υδρογονάνθρακες, επειδή αποτελούνται τα μόρια τους από άτομα άνθρακα και υδρογόνου.
Οι χημικές ενώσεις ταξινομούνται σε ομάδες με βάση τις ιδιότητες και τη σύστασή τους.Οι τρεις κύριες κατηγορίες των χημικών ενώσεων είναι τα οξέα, οι βάσεις και τα άλατα.
Ας δούμε όμως ποια είναι τα γενικά χαρακτηριστικά των οξέων και των βάσεων:

• Τα οξέα έχουν ένα σύνολο κοινών ιδιοτήτων που ονομάζονται όξινος χαρακτήρας, όπως η ξινή γεύση(όπως του ξιδιού και του λεμονιού), και το χρώμα που αποκτούν οι δείκτες όταν έρχονται σε επαφή με αυτά.

• Οι βάσεις έχουν ένα σύνολο κοινών ιδιοτήτων που ονομάζονται βασικός χαρακτήρας. Οι βάσεις έχουν χαρακτηριστική γεύση, αλλάζουν το χρώμα των δεικτών, και αντιδρούν με τα οξέα

Γενικά τα οξέα και οι βάσεις είναι χημικές ενώσεις που τις χρησιμοποιούμε καθημερινά και τα διαλύματά τους είναι αγωγοί του ηλεκτρικού ρεύματος.

Είναι δυνατόν δε, όταν θα αναμιχθούν να εξουδετερωθούν, ώστε να προκύψει ουδέτερο διάλυμα. 

• Τα φρούτα, και τα αναψυκτικά περιέχουν οξέα. Συγκεκριμένα το κιτρικό οξύ.

• Στο κρασί περιέχεται ένα άλλο οξύ, το τρυγικό οξύ.Στο ξίδι το οξικό οξύ κλπ

• Αλλά και οι μπαταρίες των αυτοκινήτων περιέχουν οξύ, το θειικό οξύ.

• Οξύ περιέχεται επίσης και στο ανθρώπινο σώμα. Στο στομάχι υπάρχει ένα οξύ που διασπά τις τροφές και λέγεται υδροχλωρικό οξύ.

• Οξύ περιέχεται και σε δηλητήρια που εκκρίνουν έντομα όπως η μέλισσα για να προφυλαχθούν από τους εχθρούς τους.

• Οξύ υπάρχει και στο λεπτό τρίχωμα που βρίσκεται στα φύλλα της τσουκνίδας και είναι αυτό που προκαλεί πόνο και τσούξιμο όταν τα αγγίξουμε.

• Οξέα βρίσκονται και στην ατμόσφαιρα(ανθρακικό, θειώδες) κυρίως εξαιτίας των καυσαερίων. Εξαιτίας αυτών των οξέων σχηματίζεται και η όξινη βροχή που μάθαμε σε παλιότερα μαθήματα και μετατρέπει τα μάρμαρα σε γύψο καταστρέφοντας τα ιστορικά μνημεία.

Οι βάσεις, όπως η σόδα χρησιμοποιούνται για την ανακούφισή μας από στομαχικές διαταραχές, έπειτα βέβαια από συμβουλή του γιατρού. 

• Βάση περιέχεται και στα καθαριστικά των τζαμιών(αμμωνία) καθώς και στα καθαριστικά σωληνώσεων όπως το Του-μπο-φλο (καυστικό νάτριο)

• Βάση περιέχεται και στο δηλητήριο της σφήκας και προκαλεί τον οξύ πόνο που νιώθουμε όταν μας τσιμπά.

Έτσι εάν μας τσιμπήσει μέλισσα(οξύ), χρησιμοποιούμε αμμωνία(βάση) ενώ αν μας τσιμπήσει σφήκα(βάση), χρησιμοποιούμε ξίδι(οξύ)

Αλλά πώς μπορούμε να καταλάβουμε αν ένα υγρό είναι οξύ ή βάση;

Για να γίνει αυτό πρέπει να προσθέσουμε σε αυτό το υγρό μερικές σταγόνες μιας ουσίας που λέγεται δείκτης. 
Δείκτες είναι χημικές ουσίες με τις οποίες μπορούμε να ανιχνεύσουμε την παρουσία άλλων ουσιών, αφού αν έλθουν σε επαφή οι δύο ουσίες αλλάζει το χρώμα της ουσίας που έρχεται σε επαφή με το δείκτη, μια και ο δείκτης είναι ουσία που το χρώμα τους εξαρτάται από το ph

Σαν δείκτες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε:

• χυμό από κόκκινο λάχανο(το χρώμα του είναι κόκκινο όταν υπάρχει οξύ και πρασινογάλαζο όταν υπάρχει βάση. Όταν δεν υπάρχει οξύ ή βάση το χρώμα του δείκτη είναι μοβ)
• το βάμμα του ηλιοτροπίου(κόκκινο σε οξύ, μπλε σε βάση)
• το ρόφημα από μαύρο τσάι(σχεδόν χρυσαφί σε οξύ)
• χυμός από κεράσια(κόκκινο σε οξύ, μοβ έως μπλε σε βάση)

Γενικά με τα οξέα ο δείκτης γίνεται πιο ανοιχτός(κυρίως κόκκινος, ξανθός), ενώ με τις βάσεις πιο σκούρος(μπλε, μοβ)

Η επανάσταση στα νησιά του Αιγαίου κεφ.5

Παρουσίαση μαθήματος (Γ. Σουδίας)

Κουίζ μαθήματος (Θ. Αρβανιτίδης)

Καταστροφή της Χίου Ελληνική Επανάσταση του 1821 Ο πίνακας «Η σφαγή της Χίου» του Ευγένιου Ντελακρουά Χρονολογία 30 Μαρτίου 1822 Τόπος Χίος Έκβαση Καταστροφή του νησιού Εμπλεκόμενες πλευρές  Έλληνες επαναστάτες  Οθωμανική αυτοκρατορία Ηγετικά πρόσωπα Καρα Aλής Δυνάμεις 7.000 ενισχύσεις συν οι Τούρκοι του νησιού Απώλειες 20.000-25.000 νεκροί, 45.000 πουλήθηκαν ως σκλάβοι

Ναυμαχία του Γέροντα
Ελληνική Επανάσταση του 1821
Χάρτης της ναυμαχίας
Χρονολογία	29 Αυγούστου 1824
Τόπος	Νοτιοανατολικό Αιγαίο 37°07′37″N 27°06′04″E
Έκβαση	Νίκη των Ελλήνων
Εμπλεκόμενες πλευρές
Έλληνες επαναστάτες  Οθωμανική Αυτοκρατορία
Ηγετικά πρόσωπα
Ανδρέας Μιαούλης Γεώργιος Σαχτούρης Νικολής Αποστόλης Ιμπραήμ Πασάς Χοσρέφ Πασά
Δυνάμεις
75 φρεγάτες 100 πολεμικά 30 εμπορικά πλοία
Απολογισμός
άγνωστος άνω των 30 πλοίων

Καταστροφή των Ψαρών Ελληνική Επανάσταση του 1821 «Μετά την καταστροφή των Ψαρών». Έργο του Νικόλαου Γύζη Χρονολογία 21 Ιουνίου 1824 Τόπος Ψαρά Έκβαση ήττα των Ελλήνων και καταστροφή της νήσου Εμπλεκόμενες πλευρές  Έλληνες επαναστάτες  Οθωμανική αυτοκρατορία Ηγετικά πρόσωπα Ψαρά: τοπική αρχή του νησιού Θεσσαλομακεδόνες:Γούλας Κασάνδριος, Σλαβούνος Ράδος Οθωμανοί: Αλβανοί: Ισμαήλ Πασά Πλιάσας, Μπανιούς Σέβρανης Δυνάμεις κάτοικοι του νησιού + 600 Θεσσαλομακεδόνες Οθωμανικός στόλος με 10.000 στρατό, εκ των οποίων 3.000 Αλβανοί Απώλειες φοβερές απώλειες, άλωση του νησιού, προσφυγή των κατοίκων στην Μονεμβασία και από εκεί στην Αίγινα

Ναυμαχία των Σπετσών (ή της Ναυπλίας)
Ελληνική Επανάσταση του 1821
Η ναυμαχία των Σπετσών και το κανονιοστάσιο στην είσοδο του Παλιού Λιμανιού υπό τις εντολές του Χατζηγιάννη Μέξη (Ιωάννης Κούτσης, ελαιογραφία του 1887).
Χρονολογία	20 Σεπτεμβρίου [Π.Η. 8 Σεπτεμβρίου] 1822
Τόπος	Σπέτσες 37°15′32.76″N 23°08′11.12″E
Έκβαση	Νίκη των Ελλήνων
Εμπλεκόμενες πλευρές
Έλληνες επαναστάτες  Οθωμανική αυτοκρατορία
Ηγετικά πρόσωπα
Ανδρέας Μιαούλης  Χατζηγιάννης Μέξης  Μεχμέτ Αλί Πασάς
Δυνάμεις
50 πλοία περίπου 94 πλοία
Απολογισμός
απώλεια 2 πλοίων απώλεια 2 πλοίων

Ανδρέας Μιούλης

Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα

Δημήτρης Παπανικολής

Μαντώ Μαυρογένους

Νικολής Αποστόλης

Από το λόγο στην αναλογία κεφ 31

Παρουσίαση και θεωρία κεφ 31




Ψηφιακή εξάσκηση  Ψηφιακή εξάσκηση

ΕΥΡΩΠΗ -Ταυτότητα της Ευρώπης κα η θέση της

Ταξίδι στην Ευρώπη (διαδραστικό κουίζ)

H θέση της Ευρώπης    Χαρτης    Τα όρια της Ευρώπης (χάρτης)     Διαδραστικός χάρτης Ευρώπης

Διαδραστικό βιβλίο  κεφ 24

Πάμε να εξερευνήσουμε την Ευρώπη (διαδραστικό)

Βρες τη χώρα         Βρες τη χωρα και τη πρωτευουσα   Παιχνίδι για την Ε.Ε.

Βρίσκω τις σημαίες της Ε.Ε
 

Το μάτι μας - Πώς βλέπουμε

Παρουσίαση μαθήματος      Το μάτι μας

Ασκήσεις αυτοαξιολόγησης ενότητας

ΤΟ ΜΑΤΙ ΜΑΣ

Ένα από τα αισθητήρια όργανά μας είναι και το μάτι. 

 

Άλλωστε η όραση είναι μία από τις πέντε αισθήσεις μας.

Είναι η αίσθηση που στηριζόμαστε περισσότερο από όλες. Τα μάτια είναι ευαίσθητα και πολύπλοκα όργανα που μοιάζουν με τη φωτογραφική μηχανή και μας επιτρέπουν να διακρίνουμε τα σχήματα, τα χρώματα, τις διαστάσεις κλπ Τα μάτια του ανθρώπου βρίσκονται στο κέντρο του προσώπου σε κοιλώματα των οστών που ονομάζονται κόγχες.

 

Τρία είναι τα σημαντικά μέρη του προσώπου που προστατεύουν τα μάτια:

• Τα φρύδια: Είναι πάνω από τα μάτια και τα προστατεύουν με το να εμποδίζουν τον ιδρώτα και τις σταγόνες διαφόρων υγρών να μπουν σε αυτά
• Τα βλέφαρα: Διακρίνονται σε πάνω και κάτω βλέφαρα και προστατεύουν τα μάτια με το να ανοιγοκλείνουν με μία αντανακλαστική κίνηση και να μην αφήνουν να μπαίνει σε αυτά έντονο φως ή άλλα επιβλαβή υλικά. Κλείνουν επίσης και ασυναίσθητα όταν πλησιάσει κάποιο αντικείμενο στο μάτι ή όταν τυχαίνει να φτερνιστούμε. Όταν ανοιγοκλείνουν, βγάζουν ένα υγρό από τους δακρυγόνους αδένες (βρίσκονται στο πάνω βλέφαρο), τοδάκρυ και έτσι κρατούν υγρά τα μάτια και τα καθαρίζουν από μικρόβια και ακαθαρσίες.

• Οι βλεφαρίδες, που βρίσκονται σε κάθε βλέφαρο( 2 ή 3 σειρές), δηλαδή μικρές τριχούλες που κρατούν σκόνες και ακαθαρσίες μακριά από το μάτι.

Έχουμε δύο μάτια έτσι ώστε:

• να αντιλαμβανόμαστε καλύτερα τη θέση των αντικειμένων γύρω μας

Εάν ζωγραφίσουμε έναν κύκλο και προσπαθήσουμε να βάλουμε μία κουκίδα μέσα σε αυτόν θα διαπιστώσουμε ότι είναι δύσκολο να το κάνουμε με το ένα μάτι κλειστό και πολύ εύκολο με τα δύο μάτια ανοιχτά

• να έχουμε καλύτερο οπτικό πεδίο, δηλαδή να βλέπουμε περισσότερα πράγματα δεξιά και αριστερά, χωρίς να χρειάζεται να στρέψουμε υποχρεωτικά το κεφάλι μας προς τα εκεί.

Εάν ανοίξουμε τις παλάμες μπροστά στο πρόσωπο και τις απομακρύνουμε, θα παρατηρήσουμε ότι με ανοιχτά και τα δύο μάτια κοιτάζοντας μπροστά μπορούμε να δούμε για αρκετή απόσταση τα χέρια, πράγμα που δε συμβαίνει άν κλείσουμε το ένα μάτι και ιδίως το χέρι που βρίσκεται στο κλεισμένο μάτι

Το πιο ιδιαίτερο μέρος του ματιού είναι η κόρη. Αυτή είναι η μικρή τρύπα που εισέρχεται το φως στο εσωτερικό του ματιού. Η διάμετρός της μπορεί να αυξομειώνεται ανάλογα με την ποσότητα του φωτός που περνάει από αυτήν. Συγκεκριμένα, όταν το φως είναι λιγοστό, η κόρη διαστέλλεται(μεγαλώνει) ώστε η ποσότητα του φωτός να είναι επαρκής, ενώ όταν είναι πολύ, συστέλλεται, ώστε να ρυθμίσει το φως και να προστατέψει το μάτι. Είναι λοιπόν αυτή η οποία ρυθμίζει το πόσο φως θα περάσει στο εσωτερικό του ματιού.

αντίδραση της κόρης του ματιού στο φως

 Το μάτι έχει τη μορφή μιας μικρής μπάλας που ονομάζεται βολβός και μπορεί να περιστρέφεται μέσα στην κόγχη εύκολα με τη βοήθεια έξι μυών.

 

Τα βασικά μέρη του ματιού είναι:

• ο σκληρός χιτώνας: είναι το άσπρο μέρος και καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του ματιού.Έχει πολλά αιμοφόρα αγγεία και μεταφέρουν αίμα στο μάτι

• ο κερατοειδής χιτώνας: είναι διαφανής, πάνω από το σκληρό χιτώνα και προστατεύει το φακό

• η ίριδα: δηλαδή το χρωματιστό μέρος του ματιού, βρίσκεται πίσω από τον κερατοειδή και λειτουργεί όπως το διάφραγμα της φωτογραφικής μηχανής. Στο κέντρο της βρίσκεται η κόρη

• η κόρη: από εδώ μπαίνει το φως στο εσωτερικό του ματιού. Μεγαλώνει ή μικραίνει ανάλογα με την ποσότητα του φωτός που εισέρχεται στο εσωτερικό του ματιού.

• ο κρυσταλλοειδής φακός: είναι άχρωμος διάφανος και συγκλίνων φακός। Μέσα από αυτόν περνά το φως. Μπορεί και αλλάζει σχήμα ανάλογα με το αν το αντικείμενο που εστιάζουμε βρίσκεται κοντά ή μακριά.

• ο αμφιβληστροειδής χιτώνας: βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού, αποτελείται από πάρα πολλά οπτικά κύτταρα που είναι ευαίσθητα στο φως και σε αυτόν σχηματίζονται τα είδωλα των αντικειμένων που βλέπουμε αλλά ανεστραμμένα

• το υαλώδες σώμα: αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του ματιού και είναι διάφανο υγρό που βρίσκεται πίσω από το φακό(υπάρχει και το υδατώδες υγρό που βρίσκεται ανάμεσα στο φακό και τον κερατοειδή)

• το οπτικό νεύρο: μεταφέρει τα οπτικά ερεθίσματα από το μάτι στον εγκέφαλο για επεξεργασία

Μάτια έχουν και τα ζώα. Άλλα έχουν κανονικά όπως και οι άνθρωποι δύο, άλλα όμως μπορεί να έχουν και παραπάνω από δύο(αράχνες, μύγες κλπ) ενώ άλλα δεν έχουν και καθόλου(σκουλήκια) και αντιλαμβάνονται το φως από κύτταρα που έχουν στο σώμα τους.
Επίσης υπάρχουν ζώα που βγάζουν και δάκρυα, χωρίς όμως να κλαίνε αλλά για διάφορους άλλους λόγους.

Τα μάτια του φιδιού καλύπτονται από μια λεπτή μεμβράνη που στην παραπάνω φωτογραφία έχει τραβηχτεί. Τα φίδια δε βγάζουν δάκρυα

Οι θαλάσσιες χελώνες που φαίνεται σα να κλαίνε, στην πραγματικότητα βγάζουν από τα μάτια τους το αλάτι που έχει μπει μέσα τους

ΟΠΤΙΚΕΣ ΑΠΑΤΕΣ

Είναι τα μάτια μας αξιόπιστα; Πρέπει να εμπιστευόμαστε πάντα όσα βλέπουμε; Οι παρακάτω εικόνες θα σε μπερδέψουν. Αυτό για να καταλάβεις ότι δεν παίζει ρόλο πώς είναι το περιβάλλον μας αλλά πώς το αντιλαμβανόμαστε!

Συγκεντρώσου στις παρακάτω εικόνες. Γυρίζουν όλα;;;